Son yıllarda Türkiye, stratejik konumu, büyüyen ekonomisi ve sunduğu cazip fırsatlarla yabancı yatırımcılar için önemli bir gayrimenkul pazarı haline geldi.
Özellikle konut satışlarındaki yabancı payı, sektöre ekonomik katkı sağlarken, Türkiye’nin küresel yatırım piyasasındaki yerini de güçlendirdi. Ancak bu durum, hem olumlu hem de olumsuz etkiler yaratmakta.
YABANCI YATIRIMCILARIN TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNE OLAN İLGİSİ
Türkiye'de yabancı yatırımcıların gayrimenkul sektörüne olan ilgisi, 2012 yılında yürürlüğe giren Mütekabiliyet Yasası ile büyük bir ivme kazandı. Bu yasa sayesinde, daha önce gayrimenkul edinimi kısıtlı olan ülke vatandaşlarına Türkiye'den mülk edinme hakkı tanındı. Özellikle Orta Doğu, Avrupa, Rusya ve Körfez ülkelerinden gelen yatırımcılar, büyük şehirlerde ve turizm bölgelerinde konut satın alma eğilimi gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre:
- 2023 yılında yabancılara yapılan konut satışları, toplam satışların yaklaşık %4'ünü oluşturdu.
- En çok satış yapılan şehirler arasında İstanbul, Antalya ve Ankara yer alıyor.
SEKTÖRE SAĞLANAN EKONOMİK KATKILAR
Yabancı yatırımcıların ilgisi, Türkiye gayrimenkul sektörünü ekonomik açıdan birçok yönden desteklemektedir:
- Döviz Girdisi
Yabancılara yapılan konut satışları, ülkeye önemli miktarda döviz kazandırmaktadır. Bu, cari açığın azalmasına katkıda bulunurken Türk Lirası'nın değerini korumada da etkili olmuştur. - İnşaat Sektörünün Canlanması
Yabancı talebi, özellikle lüks konut projelerine ve turizm bölgelerindeki yatırımlara olan ilgiyi artırarak, inşaat sektörünü canlı tutmuştur. - İstihdam ve Yan Sektörlere Etki
Gayrimenkul sektöründe yaşanan hareketlilik, inşaat, emlak ve turizm gibi yan sektörlerde de istihdam yaratılmasını sağlamıştır.
YABANCI YATIRIMLARIN YARATTIĞI SORUNLAR
Yabancı yatırımcı ilgisi bazı ekonomik ve toplumsal sorunları da beraberinde getirmiştir:
- Konut Fiyatlarındaki Artış
Yüksek talep, özellikle büyük şehirlerde konut fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Bu durum, yerel halkın uygun fiyatlı konutlara erişimini zorlaştırdı. - Demografik ve Sosyal Etkiler
Özellikle yoğun yabancı yerleşimlerin olduğu bölgelerde kültürel farklılıklar ve entegrasyon sorunları ortaya çıkabiliyor. - Piyasa Dengesizliği
Yabancı yatırımcıların, genellikle lüks segmentte yoğunlaşması, piyasanın dengelenmesini zorlaştırıyor ve alt gelir grubundaki konut projelerini ihmal edilebilecek bir duruma getiriyor.
SEKTÖRDEKİ GELECEĞE DAİR BEKLENTİLER
Yabancı yatırımcıların Türkiye gayrimenkul sektörüne ilgisinin devam etmesi bekleniyor. Ancak sürdürülebilir bir büyüme için şu önlemler öneriliyor:
- Yerli Halkın Korunması: Yerli halkın konut erişimini kolaylaştıracak düzenlemeler yapılmalı.
- Şeffaf Yatırım Ortamı: Yabancı yatırımcıları çekmek için yasal düzenlemeler ve süreçler daha şeffaf hale getirilmeli.
- Yerel İhtiyaçlara Yönelik Projeler: Lüks projelerin yanı sıra yerli halkın ihtiyaçlarına uygun ekonomik konut projeleri de teşvik edilmeli.
Yabancı yatırımcıların Türkiye gayrimenkul sektöründeki rolü, ekonomik katkılarının yanı sıra sektördeki dinamikleri de şekillendirmektedir. Ancak bu ilginin sürdürülebilir ve toplumsal fayda sağlayan bir şekilde yönetilmesi, hem ekonomik kalkınma hem de toplumsal denge açısından kritik önem taşımaktadır. Türkiye’nin, yabancı yatırımcılar için cazibesini korurken, yerel halkın ihtiyaçlarını göz ardı etmeyen bir politika geliştirmesi gerekiyor.
