Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Kümbet köyü, 200 yıldır süregelen manda besiciliği geleneğini yaşatmaya devam ediyor. Yaklaşık 5 kuşaktır nesilden nesle aktarılan bu gelenek, günümüzde de köy halkının temel geçim kaynaklarından biri olarak öne çıkıyor.
Mandacılık, Nesilden Nesle Aktarılıyor
Osmaniye'nin verimli toprakları ve doğal meraları, manda yetiştiriciliği için elverişli bir ortam sunuyor. Kümbet köyü halkı da yüzyıllardır bu avantajı değerlendirerek mandacılığı sürdürüyor. Sabah erken saatlerde mandalarını yemleyen köylüler, ardından hayvanlarını meralara çıkarıyor. Akşamüstü saat 16.30-17.00 civarında ahırlara dönen mandalar tekrar sağılıyor ve elde edilen sütler doğrudan satışa sunuluyor ya da peynir ve yoğurt gibi süt ürünlerine dönüştürülerek piyasaya kazandırılıyor.
Kooperatifleşme Mandacılığı Güçlendirdi
Kümbet köyünde mandacılığı daha verimli hale getirmek ve üreticilerin gelir seviyesini artırmak amacıyla bir kooperatif kuruldu. Mandacılıkla uğraşan Mehmet Karakuş, köyde 200 yıllık bir geleneği devam ettirdiklerini belirterek, kooperatifin sektöre büyük katkı sağladığını vurguladı. Karakuş, şu ifadeleri kullandı:
"Çocukluğumuzda bizim de mandalarımız vardı. Dedem ve babaannemin büyükbaş hayvanları olduğunu hatırlıyorum. Özellikle son 15 yılda köyümüzde manda yetiştiriciliğine ciddi bir yönelim oldu. Şu an mandalar üzerine daha çok odaklanıyoruz."
Üretimi daha kârlı hale getirmek için katma değerli ürünlere yönelmeleri gerektiğini belirten Karakuş, "Kendi sürümde yavrularla birlikte 27 mandam var. Köy genelinde ise yaklaşık 300 manda besleniyor. Kooperatifimiz sayesinde üretim sürecimiz daha sistemli hale geldi ama hâlâ yapacak çok işimiz var. Ürünlerimize daha fazla değer katmalıyız." şeklinde konuştu.
Kadınlar da Mandacılığa Sahip Çıkıyor
Köyde manda besiciliği yapan Hacer Karakuş ise bu geleneğin atalarından kendilerine miras kaldığını dile getirdi. Yıllardır manda yetiştiriciliğiyle uğraştıklarını belirten Karakuş, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Mandacılık bizim köyümüzde bir yaşam biçimi. Dedelerimizden kalan bu mesleği yaşatmaya devam ediyoruz. Manda sütü ve süt ürünleri, besin değeri açısından çok kıymetli. Biz de en doğal şekilde üretim yaparak tüketicilere ulaştırmaya çalışıyoruz."
Manda Sütü ve Ürünlerine Büyük İlgi
Kümbet köyünde üretilen manda sütü ve süt ürünleri, bölgedeki pazarlarda büyük ilgi görüyor. Özellikle manda yoğurdu ve peyniri, lezzeti ve besin değeriyle ön plana çıkıyor. Yüksek yağ oranına sahip olan manda sütü, geleneksel tatları seven tüketiciler için vazgeçilmez bir ürün haline gelmiş durumda.
Kadirli’nin bu köklü mandacılık geleneği, hem ekonomiye katkı sağlıyor hem de kültürel bir mirasın yaşatılmasına vesile oluyor. Kooperatifleşme adımlarıyla güçlenen sektör, gelecekte daha da büyümeyi hedefliyor.
