Veli Usta'nın Ayakkabı Tamirciliği ve Geleneksel Zanaatın Zorlu Yolu
Osmaniye’nin Kadirli ilçesindeki eski pazar yerinde, ayakkabı tamirciliği mesleğini 50 yıldır aynı sandalyede sürdüren Veli Baraklı, geleneksel zanaatların karşılaştığı zorlukları ve değişen tüketim alışkanlıklarını anlattı. 1966 yılından beri bu işte olan Veli Usta, 1974 yılından bu yana Osmaniye Kadirli eski pazar yerindeki dükkanında çalışarak, mesleğin geçmişteki prestijinin kaybolduğunu ifade etti.
Kadirli Eski Pazar Yeri: Tarihi Bir Mekan
Kadirli eski pazar yeri, Osmaniye’nin tarihi dokusunu yansıtan ve bölge halkı için önemli bir sosyal buluşma noktası olarak biliniyor. Bu pazar yerinde, geleneksel zanaatkarların işlerini yürüttüğü dükkanlar, geçmişin izlerini taşıyor. Veli Baraklı, 1974 yılından bu yana bu tarihi pazar yerinde bulunan dükkanında ayakkabı tamirciliği yapıyor. Yarım asırdan uzun bir süredir aynı sandalyede oturduğunu belirten Veli Usta, pazar yerinin bu tarihi atmosferinin önemine vurgu yaptı.
Ayakkabı Tamirciliğinde 50 Yıl: Veli Usta’nın Hikayesi
1966 yılında başladığı ayakkabı tamirciliği mesleğinde, 1974 yılında Kadirli eski pazar yerindeki dükkanında çalışmalarına devam eden Veli Baraklı, geçmişte bu mesleğin çok prestijli olduğunu ancak zamanla öneminin azaldığını ifade ediyor. “Eskiden ayakkabı tamirciliği toplumda yüksek bir statüye sahipti. İnsanlar eskiyen ayakkabıları tamir ettirmek için bize getirirdi. Şimdi ise çoğu kişi eskiyen ayakkabıları çöpe atıyor ve daha ucuz, fabrikasyon ürünlere yöneliyor,” dedi.
100 Yıllık Dikiş Makinesiyle Geçmişe Bağlılık
Veli Usta, mesleğinin köklü geçmişine duyduğu saygıyı 100 yıllık dikiş makinesiyle çalışmalarını sürdürerek gösteriyor. Bu antika makine, Veli Usta'nın elinden çıkan her bir tamir işinde, geçmişin izlerini ve zanaatın köklü geleneğini yaşatıyor. “Bu dikiş makinesi, babamdan bana kaldı. O da bu işte çalıştı, ben de onun izinden gidiyorum,” diyen Veli Usta, mesleğini sadece bir iş olarak değil, bir yaşam tarzı olarak benimsediğini belirtti.
Fabrikasyon Ürünlerin Yükselmesi ve El Becerisinin Kaybolması
Fabrikasyon ürünlerin artışı, el işçiliği gerektiren zanaatların azalmasına yol açıyor. Veli Baraklı, bu durumun ayakkabı tamirciliği gibi geleneksel meslekler için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtti. “Günümüzde fabrikasyon ürünler çok sayıda ve uygun fiyatlı olarak piyasaya sürülüyor. Bu nedenle, el becerisi gerektiren meslekler azalıyor. Ayakkabı tamirciliği gibi zanaatların gelecekte yaşatılabilmesi için daha fazla çaba göstermemiz gerekiyor,” şeklinde konuştu.
Ailevi Zorluklar ve Mesleğin Geleceği
Veli Baraklı, üç çocuk babası. İki çocuğu öğretmen olarak çalışırken, bir çocuğu ise tır şoförü olarak hayatını sürdürüyor. Ailesinin desteğiyle mesleğini sürdürmeye çalışan Veli Usta, yaşam koşullarının zorluğunu ve mesleğinin geleceği konusundaki endişelerini dile getirdi. “Hayatımı zor bir şekilde devam ettiriyorum. Ancak, ayakkabı tamirciliği gibi geleneksel mesleklerin yok olma tehlikesi içindeki durumu beni derinden üzüyor,” dedi.
Geleneksel Zanaatların Yaşatılması ve Gelecek İçin Çabalar
Veli Usta, geleneksel zanaatların yaşatılması ve gençlerin bu mesleklere olan ilgisinin artırılması gerektiğini düşünüyor. Ondan sonra gelecek olan neslin bu mesleği bilmediğini ve başka ustaların yetişmediği söyleyen Veli Usta, “Geleneksel işlerin yaşatılması için gençlerin bu alanlara ilgi göstermesi gerekiyor. Eğitimler ve atölye çalışmalarıyla bu meslekleri geleceğe taşımak mümkün olabilir,” şeklinde umut dolu bir mesaj verdi.
Ancak, ne yazık ki gelecek neslin bu yok olan mesleğe ilgisi yok denecek kadar az...