İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün, yeni zam oranının alt komisyonlarda yeniden değerlendirileceğini duyurdu. İstanbul'da ulaşım, son yıllarda her geçen gün daha pahalı hale gelirken, İBB’nin sübvansiyon desteği de astronomik bir artış gösterdi.
İstanbul’un Toplu Taşıma Ekonomisi
İstanbul, yıllık 1,4 milyar yolculuğu geride bırakırken, toplu taşımaya yapılan sübvansiyonlar şehir ekonomisini önemli ölçüde etkiliyor. Bugün, İBB’nin yolcu başına sağladığı sübvansiyon 25,5 TL’ye kadar yükselmiş durumda. Ancak, toplu taşımanın maliyeti de her geçen yıl artıyor. 2018 yılında İETT'nin yolcu başına maliyeti yalnızca 3,4 TL iken, 2024 yılı itibarıyla bu rakam tam 36,2 TL'ye çıktı. Yani, bir yolculuğun maliyeti 2018'e göre %965 oranında arttı.
Bu artış, sadece İETT ile sınırlı kalmıyor; akaryakıt fiyatlarındaki yüksek artış da toplu taşımanın maliyetini büyük ölçüde artırmış durumda. 2023 yılı Ağustos ayında 22 TL olan mazot fiyatı, 2025 yılı Ocak ayında 44,74 TL'ye çıkarak %131,5’lik bir artış yaşadı. Bu durumu İBB, toplu taşımayı sürdürülebilir kılabilmek adına sübvansiyonlarla dengelemeye çalışıyor. 2018 yılında toplam sübvansiyon 1,7 milyar TL iken, 2024 yılında bu rakam 35,7 milyar TL'ye yükseldi. Yani, son altı yılda sübvansiyon miktarı tam %2000 oranında arttı.
Sosyal Belediyecilik ve Destek Projeleri
Artan sübvansiyon yükünün yanı sıra, İBB sosyal belediyecilik anlayışını da pekiştiren projelerle vatandaşlara yönelik hizmetlerini genişletiyor. Özellikle 0-4 yaş arasındaki çocukları olan anneler ile iş arayanlara yönelik ücretsiz ulaşım destekleri, İstanbul'un ulaşım politikasını sosyal açıdan daha erişilebilir kılmayı amaçlıyor. Bunun yanında, özel taşımacılık entegrasyonu ile İETT'nin standartlarına yakın yeni ödeme modelleri de hayata geçirildi.
İBB’nin bu sosyal projelerle, toplu taşıma sisteminin yalnızca ekonomik değil, sosyal sürdürülebilirliğini de hedeflediği görülüyor.
Gelecek Riskleri ve Sürdürülebilirlik
Ancak her şeyin bir bedeli olduğu gibi, artan sübvansiyon miktarları ve genişleyen sosyal projeler, İBB’nin bütçesi üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor. Bugün yolcu başına gelir 10,7 TL iken, yolcu başı gider 36,2 TL'yi buluyor ve bu farkı kapatabilmek için İBB, her yıl rekor düzeyde sübvansiyon sağlıyor.
