Geçtiğimiz yıldan devreden 100 bin ton zeytinyağı stoğu da dikkate alındığında, Türkiye'nin hem iç piyasa hem de ihracat açısından önemli bir avantaj elde ettiği görülüyor.
Avrupa Pazarı Türkiye İçin Fırsat Oldu
Zeytinyağı üretiminde Türkiye'nin rakipleri arasında yer alan İspanya, İtalya ve Yunanistan’da bu yıl rekoltelerin düşük olması, Türkiye’yi Avrupa pazarında ön plana çıkarıyor. Ticaret Bakanlığı'nın ihracat yasaklarını esnetmesi ile ihracatçılara verilen 50 bin tonluk kota da sektör için olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Bu gelişmelerin ışığında fiyatların düşmesi beklenmese de dengeli bir piyasa beklentisi mevcut.
Fiyatlar Sabit Kalabilir, Ancak Düşüş Beklenmiyor
Edremit Körfezi Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu Başkanı Mehmet Semerci, bu yıl fiyatlarda büyük bir artış olmayacağını ancak mevcut fiyatların sabit kalacağını belirtti. Semerci, Avrupa’da yaşanan stok sıkıntısının Türkiye’nin ihracat potansiyelini artıracağını, dolayısıyla fiyatların tamamen düşmeyeceğini vurguladı. Ayrıca kuraklık faktörünün de üretimi etkileyebileceğini ifade etti.
Üretim Maliyetleri Artıyor
Çanakkale Zeytinyağı ve Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Cem Erdilek ise zeytin üretiminin arttığını ancak maliyetlerin de yükseldiğini belirtti. Erdilek, çiftçilerin maliyetlerini karşılayabilmesi için zeytinyağının toptan satış fiyatının en az 300-350 TL olması gerektiğini vurguladı. Toptancıların sezonda 250 TL gibi düşük fiyatlar teklif etmesinin çiftçiyi zor duruma sokabileceğini belirten Erdilek, zeytinyağı fiyatlarının yılbaşından sonra yükselebileceğini tahmin ediyor.
Maliyetler Fiyatları Dengeliyor
Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Aydın Şensal ise üretim maliyetlerindeki artışların fiyatları dengede tutacağını ifade etti. Toplama maliyetlerinin artması ve diğer giderlerdeki yükselme, market fiyatlarına da yansıyacak. Ancak Şensal, bu yıl marketlerde ciddi bir fiyat artışı beklemediğini söyledi.
Genel Değerlendirme
Türkiye'nin zeytinyağı üretiminde 'var yılı'na girmesi, arz-talep dengesi açısından umut verici olsa da artan maliyetler fiyatların sabit kalmasına neden olabilir. İç piyasada büyük bir fiyat artışı beklenmezken, ihracatın güçlü seyredeceği ve zeytinyağı sektörünün Avrupa'daki rekolte düşüklüğünden faydalanacağı öngörülüyor.