Suriye'deki gelişmeler hızla şekilleniyor. Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki muhalifler tarafından kurulan geçici hükümetin dünya ülkeleri tarafından tanınacağı sinyalleri verildi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ürdün’ün Akabe şehrinde düzenlenen dışişleri bakanları toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Suriye'deki geçiş süreciyle ilgili önemli detaylar paylaştı. Blinken, ABD ve diğer bölgesel güçlerin, Suriye'nin geçici liderlerinin gelecekteki hükümet yapısına "destek ve tanınma" karşılığında kabul etmesi gereken bir dizi ilke üzerinde anlaştığını açıkladı.
Geçiş Hükümeti İçin Kapsayıcı Bir Anlaşma
Toplantıya katılan ülkeler arasında Ürdün, Türkiye, ABD, Suudi Arabistan, Irak, Lübnan, Mısır dışişleri bakanları ile AB ve BM temsilcileri bulunuyordu. Blinken, Suriye’nin geleceği için "kapsayıcı ve temsili bir hükümet" kurulması gerektiğini vurguladı ve Arap, Batılı ve Türk diplomatların bu konuda anlaştığını belirtti. Ayrıca, yeni hükümetin kadınlar ve azınlıkların haklarına saygı göstermesi, terörist gruplara karşı hiçbir tolerans tanımaması, kimyasal silahların imha edilmesi ve Suriye’nin komşuları ile iyi ilişkiler kurması gerektiği vurgulandı.
Blinken, "Geçiş sürecinin Suriyelilerin öncülüğünde ve mülkiyetinde olması gerektiğini ve kapsayıcı bir hükümet kurulması gerektiğini belirten ortak bir açıklama yapılacak" dedi. Bu açıklama, dünya genelinde Suriye’deki siyasi geçişin meşruiyet kazanması açısından önemli bir adım olarak kabul ediliyor.
HTŞ ile Direkt İletişim
Suriye’deki gelişmelerin merkezinde yer alan HTŞ, özellikle ABD için tartışmalı bir grup olsa da, Blinken bu grup ile doğrudan temas halinde olduklarını açıkladı. Bir gazetecinin, ABD'nin terörist grup olarak gördüğü HTŞ ile iletişim kurup kurmadığına dair sorusunu yanıtlayan Blinken, “HTŞ ve diğer taraflarla temas halindeyiz” dedi. ABD, özellikle Esad rejimi döneminde gözaltına alınan ABD’li gazeteci Austin Tice’ı bulma ve onu serbest bırakma konusunda HTŞ’ye baskı yapma çağrısında bulundu.
Suriye’de DEAŞ ve PKK/YPG’nin Durumu
Suriye'deki terörist gruplar ve bunların geçiş sürecindeki etkileri, Blinken’ın gündeminde önemli bir yer tuttu. Blinken, PKK/YPG terör örgütüyle bağlantılı Suriye Demokratik Güçleri (SDG) hakkında Türkiye ile yapılan görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Ayrıca, DEAŞ’ın Suriye’deki geçiş sürecinden faydalanmaya çalışabileceği konusunda uyarılarda bulunarak, "Bu gruplar için bu anda bu rolü sürdürebilmek çok önemli" ifadelerini kullandı.
Yeni Suriye Hükümeti İçin Umutlu Adımlar
Suriye’deki geçiş süreci, bölgedeki ülkeler için büyük bir diplomatik sınav niteliği taşıyor. Beşar Esad’ın devrilmesiyle başlayan değişim, muhaliflerin oluşturduğu geçici hükümetin kabul edilmesiyle yeni bir boyut kazanıyor. Dünya ülkelerinin, özellikle ABD ve Türkiye’nin katılımıyla yapılan toplantılarda, Suriye’nin geleceği için ortak bir yol haritası çizildi. Bu süreç, Suriye halkı ve bölge ülkeleri için uzun vadede barış ve istikrarın sağlanması adına önemli bir fırsat olarak görülüyor.
