Muazzez İlmiye Çığ, Türkiye'nin ilk kadın Sümerologu ve önemli bir arkeolog, dilbilimci, ve yazar olarak tanınan çok yönlü bir bilim insanıydı. 20 Haziran 1914 tarihinde Bursa'da doğan Çığ, 17 Kasım 2024 tarihinde, 110 yaşında Mersin'in Mezitli ilçesindeki özel bir hastanede tedavi gördüğü sırada hayata veda etti.
Eğitim ve Kariyer Yolculuğu
Muazzez İlmiye Çığ, ilkokul eğitimine Çorum'da başladı ve daha sonra ailesiyle birlikte Bursa'ya taşınıp burada eğitimine devam etti. 1926 yılında Bursa Kız Muallim Mektebi'ne kaydolarak 1931 yılında mezun oldu. Mesleki yaşamına öğretmen olarak Eskişehir'de başladı. Ancak çok geçmeden akademik kariyere yöneldi ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hititoloji bölümünde eğitim almaya başladı.
1940 yılında mezun olduktan sonra İstanbul Eski Şark Eserleri Müzesi'nde çalışmaya başlayan Çığ, burada çivi yazılı tabletlerin arşivlenmesi ve sınıflandırılması üzerine çalıştı. Bu süreçte tam 74 bin çiviyazılı belgeden oluşan büyük bir arşivi oluşturarak arkeoloji dünyasında unutulmaz bir başarıya imza attı.
Bilimsel Katkıları ve Toplumsal Etkisi
Muazzez İlmiye Çığ, bilimsel kariyeri boyunca pek çok uluslararası kongreye katılmış, sömer ve Asur uygarlıkları üzerine çeşitli çalışmalar yapmış ve eserler kaleme almıştır. 1990 yılında Samuel Noah Kramer'ın "History Begins at Sumer" adlı eserini Türkçeye çevirerek önemli bir çalışmayı Türk okurlarıyla buluşturdu. Aynı zamanda çocuklar için Sömer ve Hitit kültürlerini tanıtan kitaplar da yazmış, tarih bilincinin yeni kuşaklara aktarılmasında önemli bir rol oynamıştır.
Toplum için bir rehber ve örnek figür olan Çığ, laiklik ve kadın hakları konusunda da önemli bir savunucuydu. Eserlerinde özellikle kadınların tarihsel rollerine vurgu yapmış, kadın hakları konusunda farkındalık yaratmıştır. Bu nedenle "Son Sömer Kraliçesi" olarak anılan Çığ, Türkiye'nin aydınlanma mücadelesinin önemli bir parçası olarak kabul edilmekteydi.
Vefatıyla birlikte sadece akademik dünyada değil, toplumsal alanda da büyük bir kayıp olarak değerlendirilen Muazzez İlmiye Çığ'ın bıraktığı miras, gelecek kuşaklar için önemli bir ilham kaynağı olmaya devam edecek.
Ulusal Kanalların Ölüm Haberi Yayını
Muazzez İlmiye Çığ'ın vefat haberini ulusal kanallar verirken ekranlarda, Osmaniye'nin tanınmış siyasetçi ve mimarlarından Haydar Aktürk, araştırmacı, yazar, Halk Bilimci İbrahim Çenet ve dünyaca ünlü yazar Yaşar Kemal'in olduğu görüntüler kullanıldı.
