Türkiye’de emeklilik sistemi köklü bir reform ile yeniden şekillendiriliyor. 2025 yılı sonuna kadar devreye girmesi planlanan yeni reform paketi, emeklilik maaşlarının hesaplanma yönteminden yaş sınırlarına kadar birçok önemli değişikliği içeriyor. Bu reform, sigorta prim günleri ve çalışma sürelerine dayalı bir sisteme geçişi hedefliyor.
Kök ve Taban Maaş Kavramları Tarihe Karışıyor
Yeni düzenlemenin en dikkat çekici noktalarından biri, mevcut emeklilik sistemindeki kök ve taban maaş kavramlarının kaldırılması olacak. Mevcut sistemde emekli maaşları belirlenirken kullanılan en düşük emeklilik aylığı ve temel maaş gibi kriterler, reformla birlikte ortadan kalkıyor. Artık emekli maaşları, tamamen sigorta prim günlerine ve kişinin çalışma süresine göre hesaplanacak. Bu değişiklikle emeklilik maaşlarında daha adil bir dağılım hedefleniyor.
Çalışma Süresi ve Prim Günleri Esas Alınacak
Yeni emeklilik modelinde, çalışanların sigorta başlangıç tarihleri ve prim ödeme gün sayıları emekli maaşlarının belirlenmesinde en önemli kriter olacak. Çalışma biçimi ve süresi de maaş hesaplamalarında dikkate alınacak. Böylece emeklilik maaşları, sigortalı çalışma süresine daha fazla dayandırılarak, uzun süre çalışanların daha yüksek emeklilik maaşı alması sağlanacak. Bu sistemin, sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğini güçlendireceği öngörülüyor.
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Hayata Geçiyor
Yeni reformla birlikte, mevcut emeklilik sistemine ek olarak tamamlayıcı emeklilik sistemi de uygulanmaya başlanacak. Bu sistem, 2017 yılında hayata geçirilen Otomatik Katılım Sistemi'nin geliştirilmiş bir versiyonu olarak devreye girecek. İşverenlerin katkılarıyla desteklenecek olan ikinci kademe emeklilik sistemi, bireysel emeklilik şirketleri tarafından yürütülecek. Çalışanların emeklilik sonrası yaşam standartlarının korunmasını hedefleyen bu sistem, bireysel tasarrufları teşvik edecek.
Yaş Sınırları Değişiyor: Kadınlar 60, Erkekler 65 Yaşında Emekli Olacak
Reform paketinde, emeklilik yaş sınırlarına yönelik önemli düzenlemeler de yer alıyor. Yeni sisteme göre, kadınlar 60 yaşında, erkekler ise 65 yaşında emekli olabilecek. Ancak bu kural, reform yürürlüğe girdikten sonra sigorta girişi yapılan yeni çalışanlar için geçerli olacak. Mevcut sigortalıların hakları ise korunacak ve bu yeni düzenlemeler onları etkilemeyecek. Yaş sınırlarıyla birlikte prim ödeme yöntemleri de yeniden düzenlenecek ve daha esnek ödeme seçenekleri sunulacak.
Mevcut Emekliler İçin Çözüm Önerileri
Reform paketinin bir diğer önemli unsuru ise mevcut emeklilere yönelik çözüm önerileri. Ekonomi yönetimi, halihazırda emekli olanların maaşlarında iyileştirme yapılmasını öngören adımlar atmayı planlıyor. Mevcut emeklilerin haklarını korumaya yönelik olarak, özellikle düşük maaş alan emeklilere ek destekler sağlanması gündemde. Bu adımların, emekli vatandaşların yaşam koşullarını iyileştirmeye yönelik olduğu belirtiliyor.
Ekonomik Sürdürülebilirlik Hedefleniyor
Yeni emeklilik reformu, Türkiye’nin sosyal güvenlik sisteminin uzun vadede mali sürdürülebilirliğini sağlamayı amaçlıyor. Çalışanların daha fazla prim günüyle sisteme katkı sağlaması, emekli maaşlarının daha dengeli bir şekilde dağıtılması ve bireysel tasarruf sistemlerinin teşvik edilmesiyle, emeklilik sonrası refahın artırılması hedefleniyor.
Bu reformların 2025 yılı sonunda tam anlamıyla devreye girmesi bekleniyor. Hükümet, işçi ve işveren kesimleriyle istişare ederek, tüm tarafların beklentilerini karşılayacak bir model üzerinde çalıştığını ifade ediyor.
