Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Uzanan Serüven
Türkiye'de ceza infaz kurumlarının modern manada gelişimi, 170 yıl öncesine dayanıyor. İlk modern ceza kanununun 1851'de yürürlüğe girmesiyle Osmanlı Devleti, zindanvari mahbeslerden mahkumları ıslah etmeyi amaçlayan hapishanelere geçiş yapmıştır.
İlk Modern Cezaevi: Sultanahmed Hapishanesi
1871'de İstanbul Sultanahmed Meydanı'nda açılan Hapishane-i Umumi, koğuş esaslı ilk modern hapishane olarak tarihe geçmiştir. Bu dönemde ceza infaz kurumlarının iç idaresi ve güvenliği Zabtiye Nezareti, inşaat işleri ise Dahiliye Nezareti tarafından yürütülmüştür.
Reformlar ve Yenilikler
1911 yılında kurulan Hapishaneler Müdiriyeti, ceza infaz kurumlarının merkezî bir idare altında toplanmasını sağlamıştır. 1936'da açılan İmralı Adası Sosyal Sanatoryumu ile iş esaslı ceza infazına geçilmiştir.
Cumhuriyet Dönemi ve Gelişmeler
Cumhuriyet döneminde ceza infaz kurumları Avrupa’daki örnekler dikkate alınarak modernize edilmiştir. 1950'li yıllarda yeni cezaevi tipleri geliştirilmiş, 1965'de çıkarılan İnfaz Kanunu, 2000’li yıllara kadar ceza infaz sisteminin temelini oluşturmuştur.
Araştırma Projesinin Amacı
Türkiye Ceza İnfaz Kurumları Tarihçesi Araştırma Projesi, cezaevlerinin Osmanlı’dan günümüze kadar olan idari, hukuki, ve mimari gelişimini bilimsel yöntemlerle incelemeyi hedeflemektedir. Bu proje, ceza infaz kurumlarının tarihine ışık tutarak, ceza hukuku ve infazının geleceğine dair projeksiyonlar sunmayı amaçlamaktadır.
Katkıda Bulunma Çağrısı
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, ceza infaz kurumlarına ait bilgi, belge ve görsel malzeme sahibi vatandaşları, kurumun tarihine katkıda bulunmaya davet etmektedir.
Sözlü Tarih Görüşmeleri
Proje kapsamında, ceza infaz kurumlarındaki hayatı tecrübe etmiş personel, idareciler, hukuk insanları, sivil toplum temsilcileri, siyasetçiler ve eski tutuklu ve hükümlülerle sözlü tarih görüşmeleri yapılacaktır.
