Türk Kurtuluş Savaşı'nın Ardından Sürgün Edilen İşbirlikçiler
Türk Kurtuluş Savaşı sonrası, düşmanla iş birliği yaptığı gerekçesiyle sürgün edilen ve “Yüzellilikler” olarak anılan 150 kişi, Türkiye Cumhuriyeti tarihine derin izler bırakmıştır. Bu kişiler, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından hain olarak tanımlanmış ve 28 Mayıs 1927'de çıkarılan 1064 sayılı yasa ile yurttaşlıktan çıkarılmıştır.
Başlangıçta İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan sürgün listesi, 600 kişiyi içermekteydi. Ancak Lozan Antlaşması'ndaki sınırlama nedeniyle liste önce 300, sonra 149 kişiye indirilmiş ve nihayetinde Köylü gazetesi sahibi Refet Bey'in eklenmesiyle 150 kişi olarak kesinleşmiştir.
29 Haziran 1938'de kabul edilen 3527 sayılı yasa ile Yüzellilikler'in yurda giriş yasağı kaldırılmış olsa da, başta Çerkez Ethem olmak üzere birçok muhalif ve saltanat taraftarı geri dönmemiştir. Listenin 600 kişilik ilk hali hiçbir zaman açıklanmamıştır.
Vahdeddin’in Maiyeti
- Yaver-i Has Kiraz Hamdik
- Hademe-i Hassa Kumandanı Zekit
- Hazine-i Hassa Müfettişi Kayserili Şaban Ağaü
- Tütüncübaşı Şükrür
- Şerkarin Yaverk
- Yaverandan Erkan-ı Harp Miralay Tahire
- Seryaver Avnir
- Eski Hazine-i Hassa Müdürü ve Defter-i Hakani Emini Refik
Kuvve-i İnzibatiye’ye Dahil Kabine Azaları
- Eski Şeyhülislam Mustafa Sabrie
- Eski Adliye Nazırı Ali Rüşdiç
- Eski Ziraat ve Ticaret Nazırı Cemal (Artin)e
- Eski Bahriye Nazırı Cakacı Hamdi (Paşa)r
- Eski Maarif Nazırı Rumbeyoğlu Fahreddin
- Eski Ziraat ve Ticaret Nazırı Kızılhançerli Remzi
Sevr Muahadesini İmzalayan Heyet-i Murahhasa
- Eski Maarif Nazırı Hadi (Paşa)
- Ayandan Şura-yı Devlet Eski Reisi Rıza Tevfik (Bölükbaşı)
- Bern eski sefiri Reşat Halis
Kuvve-i İnzibatiye’ye Dahil Olanlar
- Kuvve-i İnzibatiye Başkumandanı Süleyman Şefik (Paşa)
- Yaveri Süvari Yüzbaşısı Bulgar Namıyla Maruf Tahsin
- Kuvve-i İnzibatiye Erkan-ı Harbiye Reisi Miralay Ahmet Refik
- Kuvve-i İnzibatiye Mitralyöz Kumandanı Ve Damat Ferit’in Yaveri Tarık Mümtaz
- Kuvve-i İnzibatiye Kumandanlarından İzmir Kolordusu Kumandanı Ali Nadir (Paşa)
- Kuvve-i İnzibatiye Mensuplarından ve Nemrut Mustafa Divanı Harp Üyesi Kaymakam Fettah
- Kuvve-i İnzibatiye Mensuplarından Çopur Hakkı
Mülkiye ve Askeriyeden
- Eski Bursa Valisi Gümülcineli İsmail
- Ayandan Konyalı Zeynelabidin
- Eski Cebelibereket Mutasarrıfı Fanizade Mesut
- Hürriyet ve İtilaf Fırkası Lideri Miralay Sadık
- Eski Malatya Mutasarrıfı Bedirhani Halil Rahmi
- Eski Manisa Mutasarrıfı Giritli Hüsnü
- Eski Divan-ı Harp Reisi Nemrut Mustafa (Paşa)
- Uşak Belediye Reisi Hulusi
- Eski Adapazarı Kaymakamı Hain Mustafa
- Tekirdağ Eski Müftüsü Hafız Ahmet
- Eski Afyonkarahisar Mutasarrıfı Sabit
- Gaziantep Mutasarrıflığında Bulunmuş Celal Kadri
- Hürriyet ve İtilaf Katibi Umumisi Adanalı Zeynelabidin
- Mülga Eski Evkaf Nazırı Ayandan Vasfi Hoca
- Eski Harput Vali Vekili Ali Galip
- Eski Bursa Müftüsü Ömer Fevzi
- Eski İzmir Kadı Müşaviri Ahmet Asım
- Eski İstanbul Muhafızı Natık
- Eski Dahiliye Nazırı Ayandan Adil
- Eski Dahiliye Nazırı Ayandan Mehmet Ali
- Eski Edirne Valisi ve Şehremini Vekili Salim (Mirimiran)
- Kütahya’da Yunanlılara Mutasarrıflık Eden Hoca Rasihzade İbrahim
- Adana’da Vekillik Eden Abdurrahman
- Eski Karahisarışarki Mebusu Ömer Fevzi
- İşkenceci Namıyla Maruf Mülazim Adil
- İşkenceci Namıyla Maruf Mülazim Refik
- Eski Kırkağaç Kaymakamı Şerif
- Çanakkale Eski Mutasarrıfı Mahmut Mahir
- İstanbul Eski Merkez Kumandanı Emin
- Kilis’te Kaymakamlık Eden Sadullah Sami
- Dahiliye Nezareti Eski Dava Vekili ve Bolu Mutasarrıfı Osman Nuri
Ethem ve Avanesi
- Çerkez Ethem
- Ethem’in Biraderi Reşit
- Ethem’in Biraderi Tevfik
- Kuşçubaşı Eşref
- Kuşçubaşı Eşref’in Biraderi Hacı Sami
- İzmirli Eski Akhisar Kaymakamı Yüzbaşı Küçük Ethem
- Düzceli Mehmet Oğlu Sami
- Burhaniyeli Halil İbrahim
- Susurluk’tan Demirkapılı Hacı Ahmet
Çerkez Kongresine Murahhas Olarak İştirak Edenler
- Hendek Kazasının Sümbüllü Karyesinden Bağ Osman
- Eski İzmir Mutasarrıfı İbrahim Hakkı
- Beraev Sait
- Berzek Tahir
- Adapazarı’nın Harmantepe Karyesinden Maan Şirin
- Söke Ereğlisi’nin Teke Karyesinden Koca Ömeroğlu Hüseyin
- Adapazarı’nın Talustanbey Köyünden Bağ Kamil
- Hamte Ahmet
- Maan Ali
- Kirmastı’nın Karaosman Karyesinden Harunreşit
- Eskişehirli Hızır Hoca
- Bigalı Nuri Bey Oğlu İsa
- Adapazarı’nın Şahinbey Karyesinden Lampat Yakup
- Gönen’in Bayramiç Karyesinden Kumpat Hafız Sait
- İzmir’de Davavekili Sait
- Şamlı Ahmet Nuri
Polisler
- İstanbul Polis Eski Müdürü Tahsin
- İstanbul Polis Eski Müdür Muavini Kemal
- Emniyetiumumiye Müdür Muavini Ispartalı Kemal
- İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Kısım Eski Başmemuru Hafız Sait
- İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Şube Eski Müdürü Şeref
- Arnavutköy Merkez Eski Memuru Hacı Kemal
- Şişli Komiseri Nedim
- İzmir Merkez Memuru, Edirne Polis Müdürü ve Yalova Kaymakamı Fuat
- Adana’da Polis Memurluğu Eden Yolgeçenli Yusuf
- Unkapanı Merkez Eski Memuru Sakallı Cemil
- Büyükdere Merkez Eski Memuru Mazlum
- Beyoğlu Eski İkinci Komiseri Fuat
Gazeteciler
- Serbesti Gazetesi Sahibi, Hürriyet ve İtilaf Azasından Mevlanzade Rıfat
- Türkçe İstanbul Gazetesi Sahibi Sait Molla
- İzmir’de Müsavat Gazetesi Sahibi ve Eski Muharriri, Darülhikmet Azası İzmirli Hafız İsmail
- Aydede Gazetesi Sahibi ve Posta Telgraf Eski Müdür-ü Umumisi Refik Halit (KARAY)
- Bandırma Adalet Gazetesi Sahibi Bahriyeli Ali Kemal
- Edirne’de Teemin ve Elyevm, Selanik’te Hakikat Gazeteleri Sahibi Neyir Mustafa
- Eski Köylü Gazetesi Muharriri Ferit
- Alemdar Gazetesi Sahibi Refii Cevat (ULUNAY)
Kaynak: Wikipedia
