Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ’ın başkanlığında gerçekleştirilen oturumda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, bakanlığının 2024 bütçesiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Bakan Işıkhan, dünya genelinde dijitalleşme ve yapay zekanın çalışma hayatına etkisi ve sosyal güvenlik sistemlerinin bu dönüşüm sürecine adaptasyonu hakkında değerlendirmelerde bulunarak, Türkiye'nin de bu dönüşüm sürecine ayak uydurmak adına önemli adımlar attığını vurguladı.
Dijitalleşme ve Yapay Zeka ile Sosyal Güvenlik Sistemi Reformu İhtiyacı
Bakan Işıkhan, "Tüm dünyada dijitalleşme ve yapay zeka, çalışma hayatını köklü bir şekilde dönüştürüyor. Sosyal güvenlik sistemleri de bu yeniliklere uyum sağlama çabası içerisinde. Birçok ülke, yaşlanan nüfus, artan sağlık maliyetleri ve ekonomik belirsizliklerle mücadele ederken, sosyal güvenlik sistemlerini daha sürdürülebilir ve kapsayıcı hale getirmek için reformlar gerçekleştiriyor. Türkiye de, çalışma hayatını ve sosyal güvenlik sistemini yeniden tasarlama gerekliliğini açıkça görmektedir. Bakanlık olarak bu değişimlerin gerisinde kalmadan, dönüşümün öncüsü olmayı hedefliyoruz" ifadelerini kullandı.
Deprem Bölgesindeki İstihdam Artışı ve Bakanlığın Çalışmaları
Deprem felaketinin ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bölgeye yönelik yaptığı çalışmalar hakkında bilgi veren Bakan Işıkhan, afet sonrası istihdam verilerinin de umut verici olduğunu belirtti. 2024 yılı Eylül ayı itibarıyla deprem bölgesindeki sigortalı çalışan sayısının, 2022 yılı Aralık ayında kaydedilen 1 milyon 889 bin seviyesinden 1 milyon 872 bin seviyesine gerilemesine rağmen, bazı illerde istihdamın deprem öncesindeki seviyelerin üzerine çıktığını söyledi. Bakan Işıkhan, "Toplamda 21 milyar lirayı aşan bir bütçe ile Kısa Çalışma Ödeneği, Nakdi Ücret Desteği gibi destekleri devreye aldık ve yaklaşık 66 bin kişilik Toplum Yararına Program (TYP) bütçesini tahsis ettik. Bölgedeki önemli kamu hizmetlerinin aksatılmadan sürdürülmesi için gerekli adımları attık" dedi.
İş Gücü ve İstihdamda Önemli Artışlar
Bakan Işıkhan, Türkiye’nin iş gücünün 2024 yılı itibarıyla 36,1 milyon seviyesine ulaştığını ve 1 milyon 232 bin kişilik artış gösterdiğini duyurdu. Bu dönemde istihdamın 1 milyon 31 bin kişi arttığını ve 33 milyon seviyesine yükseldiğini belirten Bakan, işsizlik oranının ise %8,8’e gerileyerek son 18 aydır tek haneli seviyelerde kaldığını ifade etti. Bakan Işıkhan, "Önümüzdeki üç yıl içinde, yıllık ortalama 758 bin kişilik bir istihdam artışı sağlamayı ve işsizlik oranını kalıcı olarak tek haneli seviyelere çekmeyi hedefliyoruz" şeklinde konuştu.
Genç İşsizlik ve Kadın İstihdamı Alanındaki Gelişmeler
Çalışma hayatının en önemli sorunlarından biri olan genç işsizliği konusunda önemli bir ilerleme kaydedildiğini belirten Bakan Işıkhan, TÜİK verilerine göre genç işsizlik oranının son 5 yılda 8,6 puan azalarak 2024 yılı Ekim ayında %16,6 seviyesine gerilediğini açıkladı. Ayrıca, "Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı 2020 yılına göre %26,3'ten %24,2'ye düşerek daha fazla gencimizin eğitim ve iş imkanlarına erişimini sağladık" dedi.
Kadın istihdamına yönelik de ciddi adımlar atıldığını belirten Bakan Işıkhan, 2024 yılı itibarıyla 750 bin kadının istihdama kazandırıldığını ve kadınların çalışma hayatındaki yerinin güçlendirildiğini belirtti. "Kadın İstihdamında Pozitif Ayrımcılık Projesi ve Her Meslekte Kadın Eli Projesi ile kadınların iş gücüne katılımını artırmayı sürdüreceğiz" dedi.
Asgari Ücret ve Kamu Görevlilerinin Hakları
Asgari ücretle ilgili önemli gelişmeleri de paylaşan Bakan Işıkhan, 2024 yılında net asgari ücretin 17 bin 2 lira olarak belirlendiğini ve bu ücretle işçilerin gelirini artırmaya yönelik Asgari Ücret Desteği’nin 700 TL’ye çıkarıldığını duyurdu. Ayrıca, 2025 yılı için yapılacak asgari ücret tespit çalışmalarının başladığını ve Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ikinci toplantısının 16 Aralık 2024 tarihinde yapılacağını belirtti.
Kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarına ilişkin de açıklamalarda bulunan Bakan Işıkhan, 2025 yılı için kamu görevlilerine yüzde 6+5 oranında zam yapılmasının karara bağlandığını ve 2025 yılında yapılacak toplu sözleşme görüşmeleriyle 2026 ve 2027 yıllarını kapsayacak yeni bir düzenleme yapılacağını söyledi.
Emekliler ve Sosyal Güvenlik Alanındaki Gelişmeler
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan iyileştirmeler hakkında da bilgi veren Bakan Işıkhan, SGK gelirlerinin giderleri karşılama oranının 2002'de %71,5 iken 2024 sonunda %95,7’ye çıkmasının beklendiğini söyledi. Ayrıca, aktif sigortalı sayısının 2002'de 12 milyon iken 2024’te 26 milyona yükseldiğini belirtti.
Emeklilerin aylıklarında gerekli artışların yapılacağı ve 2024 yılı "Emekliler Yılı" kapsamında, sosyal, kültürel ve akademik faaliyetlerle emeklilere yönelik çeşitli projelerin hayata geçirileceği müjdesini de verdi.
Belediyelerin Prim Borçları ve Tahsilat Durumu
Son olarak, belediyelerin SGK prim borçlarına değinen Bakan Işıkhan, belediyelerin toplam 96 milyar lira olan prim borcunun yaklaşık 160 milyara yükseldiğini ve SGK'nın 2024 yılı ilk dokuz ayında 2 trilyon 15 milyar lira prim geliri elde ettiğini söyledi. Bu gelirlerin %24,3’ünün belediyelere ait olduğunu ve belediyelerin prim borçlarını ödeme oranının %44 olduğunu belirtti.
Bakan Işıkhan’ın açıklamaları, Türkiye’nin çalışma hayatı ve sosyal güvenlik sistemi üzerinde yaptığı reformları ve bu süreçte yaşanan zorlukları açıkça ortaya koydu. Türkiye, dijitalleşme ve yapay zekanın etkisiyle hızla değişen çalışma dünyasına uyum sağlamak için önemli adımlar atmaya devam ediyor.
