Hepatit Nedir ve Nasıl Bulaşır?
Hepatit, genellikle belirti vermeden ilerleyen ve tedavi edilmediğinde karaciğer yetmezliği hatta ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır. Hepatit'in sinsi bir şekilde ilerlemesi, erken teşhisi ve tedaviyi zorlaştırmaktadır. Bu yazıda, Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde görev yapan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalından Prof. Dr. Yasemin Akkoyunlu’nun Dünya Hepatit Günü'nde yaptığı önemli açıklamaları ele alacağız.
Hepatit Bulaş Yolları ve Önemi
Hepatit virüsleri genellikle belirti vermeden ilerler ve bu durum hastalığın teşhisini zorlaştırır. Hepatit B virüsü, dış ortamda birkaç hafta canlı kalabilir ve Hepatit C'den 10 kat, HIV-AIDS virüsünden ise 100 kat daha bulaşıcıdır. Prof. Dr. Yasemin Akkoyunlu, “Tüm toplumun taranması ve bu virüslerle henüz karşılaşmamış kişilere aşı yapılması gerekmektedir” diyerek toplumsal taramanın önemine dikkat çekiyor. Korunmasız cinsel ilişki, kan ve organ nakli, dövme ve piercing uygulamaları gibi yollarla bulaşan bu virüs, kişisel eşyaların ortak kullanımı sonucu da yayılabilir.
Hepatit’in Belirtileri ve Teşhisi
Hepatit B ve diğer Hepatit virüsleri genellikle belirti vermez. Ancak, hastalık ilerledikçe karaciğer hasarının artmasıyla idrar renginde koyulaşma, gözlerde sararma gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Prof. Dr. Akkoyunlu, hastalığın ilk bulaştığı dönemde karaciğer iltihabına neden olduğunu ve genellikle herhangi bir semptom vermediğini belirtiyor. Bu nedenle, düzenli tarama ve kontrollerin yapılması büyük önem taşır.
Hepatit Aşıları ve Tedavi Yöntemleri
Günümüzde Hepatit A ve B aşıları mevcut olup, bu aşılar aile hekimleri tarafından uygulanabilmektedir. Ülkemizde 2006 yılından itibaren Hepatit B aşılaması rutin çocukluk çağı aşılarının içerisine dahil edilmiştir. Prof. Dr. Akkoyunlu, “Bu aşılar aile hekimleri tarafından uygulanabilmektedir” diyerek aşının önemini vurguluyor. Ayrıca, Hepatit B virüsüne karşı ilaç tedavisi mevcut olup, tedavi süresi en az 3 yıldan başlayıp ömür boyu devam edebilmektedir.
Hepatit Risk Grupları ve Önlemler
Hepatit virüsleri, karaciğeri ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklara sahip olanlar, kanser hastaları ve romatizma hastaları gibi kişilerde daha ciddi sonuçlara yol açabilir. Ancak, tamamen sağlıklı bireylerde de bu virüs akut karaciğer yetmezliğine neden olabilir. Prof. Dr. Akkoyunlu, virüs taşıyan kişilerin aile bireyleri ve yakın çevresinin de hastalık açısından taranması gerektiğini vurguluyor.
Kronik Hepatit ve Kontroller
Hepatit B, C ve D virüsü taşıyan kişilerde enfeksiyon kronikleşebilir ve bu durum klinik olarak herhangi bir şikayete neden olmayabilir. Prof. Dr. Akkoyunlu, “Bu kişilerde enflamasyonun sürekliliği sonucu karaciğer hasarının zamanla ilerlemesiyle siroz hatta karaciğer kanseri gelişebilmektedir” diyerek, düzenli kontrollerin önemine dikkat çekiyor. Kronik Hepatit hastalarının belirli aralıklarla düzenli olarak kontrollerini yaptırması, hastalığın aktifleştiği dönemlerin yakalanmasını ve tedaviye erken başlanmasını sağlar.
Hepatit’in sinsi bir şekilde ilerlemesi ve tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilmesi nedeniyle, erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır. Düzenli kontroller, aşılama ve toplumsal tarama, Hepatit ile mücadelede kritik öneme sahiptir. Prof. Dr. Yasemin Akkoyunlu’nun bu konudaki uyarıları, toplum sağlığı açısından dikkate alınması gereken önemli bir noktayı işaret etmektedir.
