Osmaniye Milletvekili'nden Sert Mesaj
Osmaniye Milletvekili ve eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Çin’in Müslüman Uygur Türklerine yönelik uyguladığı zulme ilişkin çarpıcı bir paylaşımda bulundu. Yanık, Çin hükümetinin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yürüttüğü sistematik asimilasyon politikalarına dikkat çekerek, uluslararası topluma önemli bir çağrıda bulundu.
Sistematik Asimilasyon Politikaları
Yanık, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Çin'in Müslüman Uygur Türklerine zulmü devam ediyor. 630 köy ismi değiştirildi,” ifadelerini kullandı. Bu açıklamasıyla İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Norveç merkezli "Uygur Yardım" adlı kuruluşun ortak araştırmasına atıfta bulunan Yanık, Çin hükümetinin, 2009 ile 2023 yılları arasında, Sincan’daki köy isimlerini sistematik bir şekilde değiştirerek asimilasyon politikalarını sürdürdüğünü belirtti.
Kültürel Mirasın Yok Edilmesi
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün açıklamalarına göre, Çinli yetkililer Uygurlara ait dini, tarihi ve kültürel anlam taşıyan köy adlarını, Çin Komünist Partisi'nin ideolojisini yansıtan isimlerle değiştirdi. Araştırmada, 2010-2023 yılları arasında yaklaşık 630 köyün isminin değiştirildiği tespit edildi. Yeni adlar arasında “Mutluluk”, “Birlik” ve “Uyum” gibi isimlerin öne çıktığı belirtildi. Yanık, Çin hükümetinin bu uygulamalarıyla, Uygur tarihine ve kültürel mirasına yönelik ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurguladı.
Uluslararası Topluma Çağrı
Derya Yanık, paylaşımında uluslararası topluma da önemli bir çağrıda bulundu. Yanık, “Uluslararası toplumun, Müslüman Uygurlara Çin tarafından yapılan her türlü insanlık dışı uygulama ve asimilasyon politikalarının bir an önce durdurulması için daha fazla baskı yapması gerekiyor” dedi. Çin'in, imzaladığı ancak onaylamadığı Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’nin 27. maddesine göre, etnik ve dini azınlıkların kültürel haklarının korunması gerektiğini hatırlatan Yanık, uluslararası toplumu, Uygurların haklarını savunma konusunda daha etkin olmaya davet etti.
Sincan'da Artan İnsan Hakları İhlalleri
Yanık’ın vurguladığına göre, değişikliklerin büyük bir kısmı, Çin hükümetinin Sincan’da insan hakları ihlallerinin arttığı 2017 ile 2019 yılları arasında gerçekleştirildi. Çin hükümetinin, 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından önceki krallıkların, cumhuriyetlerin ve yerel liderlerin adlarını da dahil olmak üzere Uygur tarihine ilişkin isimleri değiştirdiği, köy adlarındaki mezar, türbe ve Uygur kültürünün önemli bir parçası olan dutar gibi terimleri kaldırdığı belirtildi. Bu uygulamaların, Çin'in Uygur kimliğini yok etmeye yönelik sistematik bir çabanın parçası olduğu ifade edildi.
