Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz ve Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Ali Yüksel, aidatların belirlenmesi ve artışı konusunda bilinçli davranmanın önemini vurguladı.
"Yönetim Kurulu Yetkisiz Artış Yapamaz!"
Ali Güvenç Kiraz, aidat artışlarının, enflasyon, maliyet artışları, işçilik ve enerji giderlerinin yanı sıra asgari ücret zammı gibi faktörlere bağlı olarak belirlendiğini söyledi. Ancak dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, yöneticilerin aidat artışlarını ancak olağan veya olağanüstü genel kurullarda alacakları bütçe kararıyla gerçekleştirebileceği. Kiraz, "Yöneticiler, genel kuruldan yetki almadan aidat artışı yapamaz. Aksi takdirde, yapılan artışlara kat malikleri itiraz edebilir" diyerek, vatandaşların haklarını savunmaları gerektiğini belirtti.
Fahiş aidat artışlarına karşı da bir çözüm öneren Kiraz, kat malikleri, toplam bağımsız bölüm sayısının üçte biri kadar imza toplayarak olağanüstü genel kurul talebinde bulunabileceğini ve aidatların yeniden görüşülmesini talep edebileceğini ifade etti.
Kiracılar ve Aidat: Hangi Giderleri Kim Ödeyecek?
Aidat artışlarına dair en sık karşılaşılan sorunlardan biri de kiracılarla ilgili. Kiracılar, kullanım kaynaklı giderlerin ödenmesinden sorumlu olurken, örneğin bir havuz inşaatı veya çocuk parkı gibi lüks harcamalar için katılmak zorunda değiller. Kiracının sorumlu olduğu giderler, yalnızca dairenin kullanımıyla ilgili olanlarla sınırlı. Örneğin, temizlik, ısınma ve ortak alanların aydınlatma giderleri kiracılar tarafından ödenecek; ancak asansör veya havuz gibi demirbaş giderler, yalnızca maliklerin sorumluluğundadır.
Kiracılar ve Malikler Arasındaki Aidat Çatışması: Hatalı Uygulamalar ve Çözüm Yolları
Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Ali Yüksel de aidatlarla ilgili bir diğer önemli soruna dikkat çekti. Yüksel, "Kira kontratlarında 'tüm giderler kiracı tarafından ödenir' gibi ifadelerin geçerli olmadığını" vurgulayarak, "Kiracının, Kat Mülkiyeti Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu çerçevesinde sadece bağımsız bölümün kullanımına ilişkin giderlerden sorumlu olduğunu" belirtti. Demirbaş nitelikli değişimler veya kalıcı tesisat giderleri, malik tarafından ödenmelidir.
Ayrıca, aidat artışlarına karşı malikler, toplantılarda karara itiraz etmedikleri takdirde dava açma haklarını kaybediyor. Yüksel, bu nedenle aidat artışı kararlarıyla ilgili şerh koymanın önemine dikkat çekti.
Tüketiciler Derneği'nden Kat Maliklerine Uyarı: Toplantılara Katılın, Kararlara Sahip Çıkın!
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük ise aidatlarla ilgili en büyük şikayetlerin toplantılara katılmayan vatandaşlardan geldiğini ifade etti. Küçük, "Toplantılara genellikle aynı kişiler katılıyor, hep aynı kişiler görev alıyor ve bazen imza eksiklikleri bile sonradan tamamlatılıyor" diyerek, kat malikleri toplantılarına mutlaka katılmaları gerektiğini ve bütçe oluşturulurken alınacak kararlara dikkat etmeleri gerektiğini belirtti.
Aidatların yüksekliğinden şikayet edenlerin, toplantılara katılmadıkları için bu konuda haklarını kaybettiklerini de hatırlatan Küçük, "Katılmadığımız kararları, dava açma hakkı açısından şerh koyarak imzalamalıyız" diye konuştu.
"Site Yönetimi Sertifikalı Olmalı"
Yüksel, ayrıca site yöneticiliğinin bir meslek olarak tanımlanıp, bu alanda sertifikalandırma yapılması gerektiğinin altını çizdi. Bu düzenlemenin, vatandaşların aidatlarla ilgili mağduriyet yaşamamalarına yardımcı olacağını söyledi. "Bu işi yapan şirketlerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından izlenmesi ve denetlenmesi, sorunları önleyebilir" diyerek, bu alanda daha fazla düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
