Mezar kazıyıcılar ve gassallar, işlerinin fiziksel boyutunun yanı sıra, psikolojik boyutuyla da dikkat çekiyor. Bu meslek mensupları, bir yandan işlerini yaparken bir yandan da cenazenin kederli ailesiyle ilgilenmek zorundalar. Hem mezar kazıyıcısı hem de gassal olan Aslan Mavidemir, işinin her anlamda kendisini etkilediğini belirterek, ölümle iç içe olmanın kendisine ibret verdiğini ifade etti.
“Güldüğümüz Tek Gün, İzinli Olduğumuz Gün”
Mezar kazıyıcılık mesleğinde 25 yılı dolduran Aslan Mavidemir, mesleğinin zor yanlarından bahsederek zaman zaman zorlandığını söyledi. Mavidemir, mesleğinin ince ayrıntılarını anlattı:
“Hastane morgundan mezarlığımıza gelen cenazeye öncelikle kayıt oluşturulur. Kayıttan sonra gassallar tarafından yıkanır ve vedalaşmalar yapılır. Vedalaşması bittikten sonra tabuta konur, musalla taşına getirilir ve namazı kılındıktan sonra defin yerine götürülür. Bu süreçte biz, tüm yaşanan kederli olaylara tanık oluyoruz. Cenazeyi tanımasak dahi cenazenin ailesiyle acısını paylaşmak zorundayız. Bu sebepten ötürüdür ki güldüğümüz tek gün, izinli olduğumuz gündür.”
Her İnsanın Ortak Son Noktası
Mezar kazıyıcısı İbrahim Oflaz da mesleğin psikolojik boyutunu ele alırken, ölüme yakın olduğunu hissettiğinden dolayı imana geldiğini ifade ediyor. Oflaz, psikolojik zorlukların dine sarılarak geçtiğini söylerken sözlerine şu şekilde devam ediyor:
“Elbette mesleğimizin kötü yanları var. Mezarı kazarken toprakla baş başa kalıyoruz ve düşünmeye çok fırsatımız oluyor. İnsanoğlu ölümünü her düşündüğünde içi ürperir. Ve her mezarı kazdığımızda anlıyoruz ki kim olursa olsun zengin ya da fakir, herkes bu toprağın içine girecek. Bu hususları mesleğimizden ötürü aklımızdan hiç çıkarmadığımız için biraz daha imanlı olmaya gayret ediyoruz. Bu nedenle işin psikolojik boyutunu bir kenara bırakarak beni imana daha çok bağladığı için mesleğimi çok seviyorum.”
Hata Kabul Etmeyen Meslek: Gassallık
Aktif mesleğinin yanı sıra zamanında gassallık da yaptığını belirten Aslan Mavidemir, dini açıdan daha dikkat gerektiren bir meslek olan gassallığın psikolojik boyutunun daha zor olduğunu dile getiriyor. Mavidemir, “Gassallık psikolojik olarak daha zor bir meslek. Sonuçta cenaze ile baş başa kalıyorsun ve temas halindesin. Özellikle bazı ölümler sıkıntılı sonuçlandıysa bu bizim için daha zor olmakta. Bir yandan kederli ailenin cenazeden ayrılmak istemeyişi, bir yandan da mevtayı usullere uygun bir şekilde yıkamak isteyişimiz, mesleğimizi icra eden arkadaşlarımızı zorlamakta. Yıkadığımız cenazeleri tam usulüyle yıkamak isteriz. Çünkü o sorumluluk yükü bambaşka bir şey.” diyerek sözlerine son veriyor.